Şehrin ruhu: Kiev
Görmeden gelme
Ukrayna Ulusal Çernobil Müzesi
Ukrayna Ulusal Çernobil Müzesi (Ukrainian National Museum of Chernobyl), 26 Nisan 1992’de felaketin olduğu yerden yüzlerce kilometre uzakta açılmış. Müzenin amacı, 1986 yılında yaşanan Çernobil Santrali felaketini insanlara ayrıntılarıyla anlatmak, felakete maruz kalanların kaderini gözler önüne sermek. Bu bağlamda, “dünya Çernobil felaketini unutmasın, bundan ders alsın” düşüncesiyle sergiler ve etkinlikler düzenleniyor. Müzeyi gezerken, insan uygarlığını ve Dünya’nın varlığını tehlikeye atacak durumlardan kurtulmak için bilim ve teknoloji arasındaki uzlaşmanın önemine vurgu yapan sergileri görebilir, aradan geçen yıllara karşın felaketin boyutlarını ve yaralarını gösteren fotoğrafları inceleyebilir, felakete maruz kalanlarla yapılan röportajları ve belgeselleri seyredebilirsiniz.
Altın Kapı
Kiev’in inşa edilmesi sırasında, Bizans İmparatorluğu’nun başkenti Konstantinopolis’in mimarisinden esinlenilerek kentte geniş çaplı imar faaliyetlerine girişilmiş. Bu çerçevede, Kiev’i çevreleyecek surların ve kente girişi sağlayacak anıtsal bir kent kapısının yapılmasına da karar verilmiş. Kentin en önemli tarihi yapılarından olan Altın Kapı (Zoloti Vorota) bu dönemde, 1017-1024 yılları arasında yapılmış. İstanbul-Yedikule’deki anıtsal kent kapısının mimari formundan ve isminden ilham alınarak yapılmış. Kiev’in Altın Kapı’sı, yıllarca zafer takı olarak kullanılmış ve zafer kazanan ordunun kente giriş yaptığı törenler hep bu kapıda gerçekleştirilmiş. Altın Kapı’yı ziyaret ettiğinizde yapının içinde yer alan kiliseyi ve kapının yan tarafında yer alan, Kiev’i şehir-devlet haline getiren l. Yaroslav’ın (1019-1054) heykelini de görebilirsiniz. Bir söylenceye göre, sabah güneşi kente buradan girdiği için anıtsal kapıya Altın Kapı adı verilmiş.
Khreshchatyk Caddesi
Bağımsızlık Meydanı’yla Bessarabska Meydanı arasında bulunan 1,2 km uzunluğundaki Khreshchatyk Caddesi, Kiev ziyaretçilerinin mutlaka uğradığı, alışveriş yaptığı, zaman geçirdiği bir cadde. Kiev’in ünlü alışveriş merkezi Arena City ile 1910-1912 yılları arasında Polonyalı mimar Henryk Julian Gay tarafından yapılan Besarabsky Pazarı’nın bulunduğu Bessarabska Meydanı, özellikle kenti gezmeye gelen turistlerin gözdesi durumunda. Khreshchatyk Caddesi’nde dünyaca ünlü pek çok mağaza, kafe ve restoran da bulunuyor. Tüm bu özellikleriyle cadde, bütün gününüzü ve gecenizi dolu dolu geçirebileceğiniz, keyifli, eğlenceli bir yer.
Bağımsızlık Meydanı
Ukrayna yakın tarihi için çok önem taşıyan meydan kentin merkezinde bulunuyor. Geniş ve ferah bir yer olan Bağımsızlık Meydanı’ndaki anıtlardan bazıları, 40 metre yükseklikte bir sütun ve üzerindeki ulusal giysili kadın heykelinden oluşan Bağımsızlık Anıtı, Kiev’in Kurucuları Anıtı ve Ortaçağ Kiev’inin kapılarından birinin anısına yapılan Lach Kapısı. Bağımsızlık Meydanı (Maidan Nezalezhnosti) 1991 yılında Ukrayna’nın SSCB’den ayrılması için aylar süren gösteri ve toplantıların yapıldığı yer olarak da hafızalara yerleşti. 2004 başkanlık seçimlerinden sonra Ukrayna halkının seçim sonuçlarını aylarca burada protesto etmesinin ardındansa dünyaca ünlü Turuncu Devrimin gerçekleştiği meydan olarak da biliniyor.
Mariyinsky Sarayı
Rus mimar İvan Minçurin tarafından tasarlanan Mariyinsky Sarayı (Mariyins’kyi Palats), Rus vatandaşı olan İtalyan mimar Bartolomeo Rastelli tarafından 1750 yılında inşa edilmiş. Barok mimarinin tüm zarafetini yansıtan saray, günümüzde başkan ziyaretlerine, resmikabul törenlerine, uluslararası konferanslara ev sahipliği yapıyor. 19. yüzyılın başlarında yangınlar nedeniyle hasar gören saray, 1870 yılında Rus mimar Konstantin Mayevsky tarafından restore edilmiş. Yapının orijinal halini görebilmek için de eski çizimlerden ve suluboya resimlerden faydalanılmış.
Ukrayna Ulusal Operası
1867 yılında açılan ancak yangında yok olan opera binasının yerine, Rus mimar Victor Schröter tarafından yapılan ve 1901 yılında açılan Ukrayna Ulusal Operası (Natsionalnaya opera Ukrainy im. T.G.Shevchenka), Kiev ziyaretlerinin en etkileyici mekânlarından biri. Heykeller ve kabartmalarla süslü anıtsal mimarisiyle dikkatleri üzerinde toplayan opera binası, Kiev sakinleri kadar kenti ziyaret eden turistlerin de yoğun ilgi gösterdikleri bir yer. Opera ya da müzikal seyretmenin keyfine doyulmayan mekân, tarihi atmosferi ve zarif süslemeleriyle de birkaç defa ziyaret edilmeyi hak ediyor. Aynı anda 1.300 kişinin opera izleyebileceği Ukrayna Ulusal Operası’nda neredeyse her akşam bir gösteri oluyor. Bu nedenle gezinizi planlarken ya da kentte olduğunuz sırada Ukrayna Ulusal Operası’nın programına göz atmayı unutmayın. Unutamayacağınız bir sanat şölenini izleme fırsatını yakalayabilirsiniz.
Pechersk İnziva Manastırı
Münzevi yaşam şeklini benimseyen din adamları için yapılan ve larva adıyla anılan inziva manastırlarının en ünlülerinden olan Pechersk İnziva Manastırı (Pecerska Lavra), altında bulunan yer altı mezarları nedeniyle Mağaraların Manastırı olarak da anılıyor. Dinyeper Nehri kıyısındaki tepede bulunan manastır, 1051 yılında yapılmış ve yıllar boyunca genişletilmiş büyük bir yapı topluluğu. Manastır alanında pek çok kilisenin yanı sıra, başka yapılar da bulunuyor. Manastır yapı topluluğunda bulunan 18 kilisenin altısı yer altında. Bu mağaralar eskiden rahiplerin inziva yeriymiş. Burada bazı papazların mumyalanmış heykelleri de sergileniyor. Minyatürlerden ve kilise hazinelerinden oluşan koleksiyonuyla da ilgi çeken Pechersk İnziva Manastırı, Kiev ziyaretlerinize mistik ortamı ve manzarasıyla hoşluk katacak hem tarihi ve turistik, hem de dini bir mekân.
Ayasofya Katedrali
11. yüzyılda Bizans İmparatorluğu’ndan ve mimarisinden çok etkilenen Kiev’in en önemli dini yapısı, hiç kuşkusuz Kiev Ayasofya Katedrali (Sofia Kyivska). Dışarıdan bakıldığında görkemiyle, içine girildiğindeyse sanat eserleriyle beğeni toplayan katedral kentin en önemli turistik yerleri arasında ilk sıralarda bulunuyor. Kiev Ayasofya Katedrali, sadece göz alıcı mozaikleri, ikonaları ve freskleri için bile görülmeyi hak ediyor. Katedral bir süre terk edildikten sonra 1900’lere kadar Doğu Katolik Kilisesi tarafından kullanılmış. 1917 Bolşevik Devrimi’nin ardından katedrali yıkmak isteyen yönetime, çok sayıda aydın, tarihçi ve bilim adamı engel olmuş. 1934 yılına gelindiğinde yönetim katedrale el koymuş ve müze olarak düzenlenmesine karar vermiş. Kiev Ayasofya Katedrali, bugün Ukrayna Hıristiyanlık Müzesi olarak ziyaretçilerini karşılıyor.
Yemeden dönme
Kiev Tavuğu
Kiev tavuğu yapılırken ilk olarak tavuğun göğüs eti dövülerek inceltiliyor. Daha sonra içine bir parça tereyağı ve dereotu gibi tercihe göre değişen yeşillikler koyuluyor. Ardından galeta ununa ya da ekmek kırıntısına bulanan tavuk eti kızartılıyor. Kievski olarak da anılan Kiev tavuğunun kaşarlı yapıldığı tarifler de var. Genellikle patatesle birlikte servis edilen Kiev tavuğu, kent gezilerinizdeki lezzet molalarında denemeniz gereken yerel bir lezzet.
Varenyky
Yerel dilde “haşlanmış şey” anlamına gelen varenyky, Doğu Avrupa’da ve SSCB’den sonra ortaya çıkan ülkelerde oldukça popüler bir yemek. Mantı benzeri bu yemekte, hamurun içine değişik malzemeler koyulabiliyor. Patates püresi, kıyma, ciğer, lahana, balık, mantar, haşlanmış yumurta bu malzemeler arasında ilk akla gelenler. Tatlı olarak hazırlanan tariflerde en çok vişne ve çilek görülse de üzümlü ve orman meyveli olanları da var. Tatlı olan tariflerde tuzsuz lor peyniri de kullanılıyor.
Kutia
Doğu Avrupa kökenli eski bir tatlı olan kutia, özellikle Noel arifesinde ailece yenilen akşam yemekleri için özel olarak yapılıyor. Kutia işlenmemiş buğdayla yapılıyor. Buğdaya pişmiş haşhaş tohumu, bal, kuru meyve veya meyve şekerlemesinin de karıştırılmasıyla elde edilen kutia’nın lezzetini artırmak için farklı malzemeler de eklenebiliyor. Bu ek malzemeler arasında en çok ceviz, ay çekirdeği ve badem tercih ediliyor. Mutluluk ve bereket getireceği düşünülerek hazırlanan kutia’yı ailenin en küçük çocukları servis ediyor. Tatlıdan ufak bir parça da ailenin ölmüş bireylerinin ruhları için sofrada bırakılıyor. Kökleri Eski Polonya’nın doğu kesimine dayanan bu geleneği bugün pek çok ailenin sürdürdüğünü görmek mümkün.