Uzak ve özgün bir diyar: Ulanbator, Moğolistan
Ulanbator, Moğolistan’ın başkenti ve en büyük şehri. Ülkemizden buraya direkt seferler mevcut olup ulaşım için en kısa ve hesaplı olanı ise havayolu seçeneği. Üstelik ülkemizden oldukça uzak ve ıssız bir coğrafyada bulunan Moğolistan’ın başkenti, sanki 1960’lı yıllardan kalma bir kesit gibi karşınıza çıkacak! Yaklaşık 8 saatlik bir uçuş sonrası ineceğiniz havalimanında sizi karşılayacak olan görevliler sizlere yardımcı olmak için yoğun bir gayret gösteriyor.
Peki, uzak olduğu kadar karakteristik bir çehreye sahip Ulanbator’u keşfetmeye başlayalım mı?
Ulanbator’u ziyaret etmeden önce bilmeniz gerekenler
Moğolistan Ulanbator “Cengiz Kağan-CHINGGIS KHAAN” Uluslararası Havalimanı son yıllarda inşa edilmiş kullanışlı ve çok büyük olmayan bir terminale sahip. Uçaktan indikten sonra sizi, COVID-19 pandemi şartları nedeniyle sağlık personeli karşılayacak ve gerekli işlemleri yerine getirecek. Daha sonra çok uzun olmayan pasaport kontrolü ve akabinde bavullarınız ile gümrük kontrolünden geçeceksiniz. Diğer ülkelerin haricinde burada tüm bavullar ve çantalar gümrük bölümünde x-ray kontrolünden geçiriliyor.
Terminalden çıkışı takiben oteliniz için daha önceden transfer anlaşmanız yok ise taksiden başka bir alternatif bulunmuyor. Şehirde de son derece nadir göreceğiniz taksi seçeneği size pek ekonomik gelmeyecektir zira sizi şehir merkezi için yaklaşık 2 saatlik bir süre bekleniyor. Bu nedenle Moğolistan Ulanbator’a gelmeden önce ortalama güncel taksi fiyatlarını öğrenerek taksi şoförleri ile pazarlık yapmak (büyük indirim yapmazlar) daha akıllıca olacaktır. Taksimetrede ısrar ederseniz zararlı çıkma olasılığınız yüksek çünkü özellikle şehir merkezinin trafiği birazdan anlatacağım üzere oldukça ağır. İstanbul trafiğinden benim gibi şikâyet edenler, burayı görünce daha da ağır trafiğin bizde her gün nasıl izler bırakacağını daha iyi değerlendirecektir.
Ulanbator’da yaşam
Trafik demişken gerçekten çok ciddi bir trafik sıkışıklığından özellikle bahsetmek istiyorum. Terminalden çıkışta, araçlar tek seçenek olan otoyol ile şehir merkezi öncesindeki küçük bir yerleşim merkezinden geçerler (yaklaşık 40 dakika). Burası yeni Ulanbator olarak adlandırılan bölgedir ve yüksek, büyük binaların inşaları devam eder. Buraya kadar trafik ile karşılaşmadan devam ederken şehir merkezine doğru tarif edilemez sıkışıklık ile karşılaşacaksınız.
Ulanbator’da, yola sağlı sollu katılımlarla birlikte ve yoğun korna sesleri eşliğinde kaosun içerisinde arabalar yol almaya çalışıyor. Işıklar olmasına rağmen çoğu noktada polisler tarafından trafik akışı iyileştirilmeye çalışılsa da maalesef başarılı olunamıyor. Özellikle otobüs ve elektrikli tramvaylar şeritleri sıkıştırarak akışı daha da zorlaştırıyor. 5 km’lik bir mesafeyi yaklaşık 1,5 saat ve üzerinde gideceğinizi bilin ve kendinizi ona göre ayarlayın. Dönüşte havalimanına giderken de aynı süreci yaşayacağınız için uçağa gidiş planlamanızı buna göre yapmanız olası uçak kaçırmalarını önleyecektir. Zira ülkemize her gün uçuş seferi bulunmuyor. Bu yüzden ilave 2-3 gün daha kalmanız gerekebilir.
Yorucu bir yolculuk sonrası konaklayacağınız yere geldiğinizde uçak yolculuğu ile birlikte yaklaşık evinizden çıkışı da dahil edersek asgari 12-13 saatlik bir yorgunluğunuz için dinlenmek isteyeceksiniz fakat bu konuda saat farkı size engel olabilir. Türkiye’den 5 saat ileride olan Ulanbator için sabah 10:00 gibi otelinize geldiğinizde eğer kış şartlarındaysanız, sizlere tavsiyem mümkün olduğu kadar az dinlenerek bir an önce şehir merkezinde gezinize başlamaktır. Çünkü buranın diğer bir özelliği kış aylarında -35 derecelere varan soğuk havası!
Soğuk havaya benim gibi alışık olanlar bile burada üşüyebilir. Aralık ayında geldiğim periyotta Ulanbator’da en düşük -35 derece olan sıcaklık, gündüz en yüksek -20 derece ile kendini size yakından hissettiriyor. İçinize giyeceğiniz içlik, kadife pantolon, polar, mont, bere ve eldiven kombinasyonunda 10 dakika dışarıda yürüdükten sonra mutlaka kapalı alana girmeniz gerekiyor. Sanki baldırlarınızdan ısırılıyormuş hissini yaşıyorsanız mutlaka hemen kapalı bir mekâna girmeniz lehinize!
Şehir merkezinde göreceğiniz yerler genelde yürüme mesafesinde bulunduğundan ve çok yoğun trafikten dolayı taksinin pek faydasız olması nedeniyle, yürümek biraz da zorunluluk oluyor. Zaten ben kaldığım sürede şehir merkezinde taksi 1 veya 2 defa gördüm. Ayrıca burada otostop uygulaması son derece yaygın. Bildiğimizden tek farkı ücret karşılığı sizleri istediğiniz yere götürmeleri.
Toplu ulaşım olarak otobüsler ve elektrikli tramvaylar kullanılmakta olup minibüs tarzı olanak mevcut değildir. Araç kiralama seçeneği biraz sıkıntı yaratabilir, çünkü çok kötü trafiğin yanı sıra çoğu arabada direksiyonlar sağda olmasına rağmen trafik sağdan işlemektedir. Kullanım açısından ilave zorluklar ve trafik nedeniyle iyi bir seçenek olarak değerlendirilmiyor. Yeri gelmişken belirteyim soğuk o kadar fazla ki; görsellerde çektiğim fotoğraflarda görülecektir, arabalar için özel koruyucu kılıflar bulunuyor.
Ulanbator’da gezilecek yerler
Şehir merkezinde gezilecek yerlerin başında Milli Müze geliyor. Akşam 18:00’e kadar açık olan bu müzede ilgimizi çekecek birçok eser sergileniyor. Cengiz Kağan isminden dolayı bize yakın gelen bu coğrafyanın tarih içerisinde yaşadığı evrimleri güzel bir şekilde sergileyen müzeden keyif alacağınıza eminim! Büyük Cengiz Kağan heykeli ve bölgesi şehir dışında olup buraya ayrı bir gün, araçla gitmeniz gerekiyor.
Ulanbator şehir merkezinde bulunan Gandantegchinlen Manastırı ve Sukhbataar Meydanı (Cengiz Han Meydanı) son derece etkileyici! Özellikle Sukhbataar Meydanı’ndaki Cengiz Han heykeli ve Hülagu Han heykelleri dikkat çekici. Hükümet ve resmi binaların da bulunduğu bu meydan tam şehir merkezinde olup, tüm yolların kesişim noktasında. Sabah 10:00-11:00 civarında bu bölgeye gider iseniz günlük bando ile üniformalı askerlerin tören ve seremonilerini izleyebilirsiniz. Şehir içerisinde irili ufaklı birçok manastır ve müze daha ilginizi çekecek durumda.
Benim yaptığım gibi şehri yürüyerek keşfetmek isterseniz dikkatinizi çekecek en önemli unsur, adım başı küçük büfe tarzı alışveriş noktaları. 3-4 metrekare büyüklüğe sahip buralarda su, meşrubat vb. birçok acil ihtiyaç maddesi satılıyor. İngilizce anlaşma imkânınızın olmayacağı buralarda hesap makinası fiyatları göstermek için kullanılıyor ve İstanbulkart benzeri bir kart satın alınarak hem otobüslerde hem de bu tür yerlerde ihtiyaç halinde kullanılıyor. Bu kartın amblemini gördüğünüz her yerde kullanım imkânı mevcut. Üzerinizde güvenlik amacı ile para bulundurmak istemediğiniz durumlar için güzel bir seçenek olarak düşünebilirsiniz.
Ulanbator’daki eğlence hayatı ve restoranlar
Ulanbator’da günlük hayata yönelik en önemli özellik ise adım başı “karaoke” denilen eğlence merkezlerinin çok yoğun olması. Hongkok ve Kore’den daha fazla miktarda bu tür eğlence yerine bu şehirde adım başı rastlayabilirsiniz. Zaten genel olarak geldiğinizde siz de fark edeceksiniz günlük hayat; Kore, Çin ve Japonya’dan yoğun bir şekilde etkilenmiş durumda. Kiril alfabesi yanı sıra bu ülkelerin alfabeleri ile yazılmış reklam ve ilanlar yoğun olarak kullanılıyor.
Moğolistan Ulanbator şehrinde ağırlıklı olarak Çin, Kore, Japon ve Moğol mutfaklarına ilave olarak diğer dünya mutfak seçeneklerinden imkânlar da bulabileceğiniz çok sayıda restoran mevcut. Biraz da soğuk bir iklime sahip olması nedeniyle Moğol restoranlarında ağırlıklı olarak patatesten yapılmış yerel yemekler bulunuyor. Etli yapılan ürünler ise mutlaka hamur içine konuluyor. Kore ve Japon mutfağına yönelik restoranlarda ise tavuk çeşitleri dikkat çekmekle beraber salçalı ve tatlandırılmış sos ile kızartılmış şekilde sunuluyor. Belki de denize kıyısı olmaması nedeniyle ben su ürünlerine yönelik bir seçenek ile karşılaşmadım.
Tüm ülkeler için kıyaslama imkânı olsun diye belirteyim; hamburger menüsü 4 USD, Tepenyaki usulü tavuk garnitürü ile birlikte 5 USD, sebzeli ve noddle’lı çorba ise 3 USD, civarında. Kalma yeri açısından örnek vermek gerekirse lüks 5 yıldızlı otelde gecelik kalma ücreti, kahvaltı dahil 100 USD olup yıldız sayısının azalması ile doğru orantılı olarak fiyatlar düşüyor. 2 yıldızlı otel ve pansiyon türü seçeneklerde ise gecelik ücret 15-20 USD civarında. Ulanbator’a genel olarak tekstil ürünleri dışarıdan geldiği cazip fiyatlara sahip değil. Kaşmirin anavatanı olması nedeniyle birçok seçenek mevcut olup fiyatları uygun düzeyde.
Keyifli bir gezi yapmanızı dilerim!